De drijfveer van de curator
De economie begint weer aan te trekken. Het eerste positieve gevolg daarvan is het afnemen van het aantal faillissementen. En daar kunnen we blij mee zijn. Een faillissement is om zoveel redenen een drama: de persoonlijke gevolgen voor de betrokkenen, de financiële schade voor de schuldeisers en de maatschappelijke geldverspilling. Wat mij als ‘ervaringsdeskundige’ vooral tegenviel was de curator. De houding ten opzichte van de ‘failliet’ en met name de motivatie van de curator klopt van geen kant. In dit blog wil ik me vooral op de motivatie van de curator richten. Als je meer wilt weten over de houding van de curator moet je echt het verhaal van Chantal van Eijck lezen: De ontmoeting.
Wat gebeurt er bij een faillissement
Je kan als ondernemer of onderneming zelf het faillissement aanvragen. Het faillissement kan ook worden aangevraagd door schuldeisers. Dit moeten er dan minimaal twee zijn. In mijn eigen geval heb ik het faillissement zelf aangevraagd. Na het invullen en opsturen van de formulieren word je opgeroepen om voor de rechtbank te verschijnen. Na een paar korte vragen beslist de rechter dan om het faillissement uit te spreken. Later op de dag selecteert de rechtbank een curator uit een lijst met aangesloten insolventie-advocaten.
Wat is de rol van de curator bij een faillissement
Het doel van een faillissement is kort en bondig te omschrijven als het liquideren van de bezittingen van de b.v. om zoveel mogelijk schuldenaren te kunnen betalen. De curator is de uitvoerder van het faillissement. Plat gezegd bekijkt de curator hoe hij of zij zoveel mogelijk geld kan verzamelen. Hieronder valt onder meer het terugdraaien van betalingen (tot wel een jaar terug), zorg dragen voor betaling van openstaande rekening aan de b.v. en het verkopen van zoveel mogelijk bezittingen (materieel en immaterieel).
Welke schuldeiser krijgt geld uit een faillissement
Niet alle schuldeisers zijn gelijk bij een faillissement. Er is een zogeheten rangorde van schuldeisers. Zonder al te ver in detail te treden komt het globaal neer op preferente schuldeisers (bijv. UWV, Belastingdienst), schuldeisers met een voorrecht, concurrente schuldeisers en de boedelcrediteuren. De meeste ‘normale’ crediteuren zijn concurrente schuldeisers en zij krijgen in de praktijk slechts een klein deel van hun schuld terug. De boedelcrediteuren zijn schuldeisers met een boedelvordering. Dit zijn schulden die ontstaan zijn na het faillissement en deze schulden gaan voor alle anderen. Het salaris van de curator is dus altijd een boedelvordering.
De drijfveer van de curator bij een faillissement
Tot dusver is alles duidelijk. Bij een faillissement zorgt de curator voor een gedegen onderzoek en zorgt dat er een zo hoog mogelijk bedrag op de boedelrekening komt zodat de schuldeisers maximaal schadeloos kunnen worden gesteld. Maar de curator is een advocaat die een winstoogmerk heeft. Dat wil zeggen hij wil geld verdienen aan een faillissement. En dat gaat dus sowieso ten koste van de andere schuldeisers. Ik heb in de praktijk twee faillissementen meegemaakt. Bij de ene was er een boedel van ruim €150,000 en bij de andere een boedel van €10,000. Het verschil in aanpak van de curators was enorm.
Op het moment dat er een aanzienlijke boedel is gaat de curator ‘all-in’. Er worden onderzoeken gedaan en gegraven en gezocht. Ik laat in het midden of dat terecht is of niet. Als ondernemer was ik bij deze curator vanaf dag één een verdachte, de boef. Na 3 jaar is het faillissement bijna afgerond en is de rekening van de curator opgelopen tot ruim €80,000. Samen met de overige boedelvorderingen blijft er minder dan €25,000 over voor de schuldeisers. Bij een bescheiden boedel is de curator efficiënt. Alleen het hoognodige wordt bekeken. Er is een enkele keer contact en geruisloos werd dit faillissement afgerond.
Tijd voor een andere wijze van vergoeding van de curator
Mijn conclusie is dat de mate waarin de curator zijn uren vergoed kan krijgen de insteek van het afhandelen van het faillissement bepaalt. Dat is niet alleen scheef, maar ook onrechtvaardig. Als je als ondernemer dus te goeder trouw failliet gaat en je hebt de pech dat er een flink bedrag nog beschikbaar is dan ben je opgejaagd wild. In gesprek met enkele bevriende advocaten kreeg ik vaak het verhaal dat er naast faillissementen waar wel geld in zit er misschien wel meer zijn waar ook voor een curator niks te halen is. Dat is spijtig maar daar koop ik niks voor. Het is tijd voor een andere insteek. De curator zou altijd op dezelfde wijze moeten werken, ongeacht de hoogte van de boedel. Dit kan alleen maar gegarandeerd worden als de curator niet zichzelf uit de boedel hoeft te betalen. Alleen dan kan de schijn van eigenbelang worden weggenomen. Ik heb niet meteen de oplossing, maar wellicht een jaarlijkse bijdrage van iedere b.v. in een algemene fonds. Er is zeker een elegante en onbevooroordeelde manier van vergoeding mogelijk.
Ben je of ken jij ondernemers die hetzelfde hebben meegemaakt, of die juist een hele andere mening hebben, dan ben ik benieuwd naar je ervaring. Mijn tip: ga niet failliet met geld op de rekening want de schuldeisers zien er zelden iets van.
